‘’Ik heb niks tegen homo’s, zolang ik het maar niet zie’’. Een opmerking die Arjan Spannenburg, militair en kunstenaar, te horen kreeg van een collega toen hij zijn fotografie aan hem liet zien. Een opmerking die eigenlijk insinueert dat hij beter terug de kast in moest. Juist dit soort ‘onschuldige’ opmerkingen en verscholen discriminatie waren het startpunt van het project: ESTRANGED. Zelfs vandaag de dag voelt de regenboog gemeenschap zich niet overal veilig in Nederland. Veel LHBT+ jongeren voelen dagelijks de angst voor afwijzing, confrontatie, discriminatie en steeds vaker ook agressie. Het gevolg is dat de jeugd hun identiteit deels verbergen en elke dag verder vervreemd raken van zichzelf.
In gesprekken met DNB Pride ontdekte De Nederlandse Bank (DNB) de kracht van het project. Zo ontstond de samenwerking om een expositie in te richten die op Coming Out Day 2022 werd geopend. De tentoonstelling bestaat uit 8 beelden samen met het fotoboek, die tot januari 2024 te zien zal zijn in het kantoorgebouw van DNB. Delen van het project ESTRANGED zijn inmiddels ook al tentoongesteld in een expositie van het Zandvoorts Museum en de Kunstbeurs PAN Amsterdam. Ook internationaal hingen werken uit de serie al in Nigeria en Maleisië. Door deze grote interesse is het succes van het project op mondiale schaal niet meer te ontkennen.
Op lokale schaal is Spannenburg ook nog altijd druk bezig met het onder de aandacht brengen van de kwetsbare en impactvolle verhalen uit het project. Zo werkte hij samen met het Cultuurfonds Almere om het boek ESTRANGED in wachtkamers door Almere te verspreiden. Zo kunnen bezoekers zich makkelijk verdiepen in de leefwereld van LHBT+ jongeren. Samen met Rosa Spier Stichting presenteert hij begin februari 2023 de expositie in Laren. Het project heeft zowel lokaal als internationaal al een grote impact.
Dit doet ESTRANGED door de ervaringen van LHBT+ jongeren onder de aandacht te brengen met 23 zwartwit portretten en 18 korte persoonlijke verhalen. Daarbij heeft hij er voor gekozen om het project zo laagdrempelig mogelijk vorm te geven. Dit doet hij door de modellen kwetsbaar en stijlvol te portretteren. Spannenburg wilde geen shockerende beelden zoals we zagen bij bijvoorbeeld de Pride Photo Award. Daarin waren beelden van naakte mannen die intiem waren en het geslachtsdeel van een transgender man zichtbaar. “De confronterende beelden van de Pride Photo Award zorgde er meerdere malen voor dat de expositie beschadigt raakte en er negatief werd gesproken over de LHBT+ gemeenschap. Zo bereik je alleen maar weerstand om over belangrijke onderwerpen te praten.” legt Spannenburg uit. Het doel van het project is juist om mensen kennis te laten maken met de problematiek, die door de regenboog jongeren worden ervaren. “Weerstand tegen de beelden zou ook weerstand tegen deze jongeren creëren, terwijl je juist de kijker ruimte wilt geven om zich in te leven in de ander.”
Met zowel ESTRANGED als de andere projecten van Spannenburg probeert de fotograaf een wezenlijke maatschappelijke verandering teweeg te brengen. “Want kunst moet een reactie uitlokken, het moet mensen aanzetten tot nadenken en heroverwegen. Daarbij hoeft je het niet altijd met me eens te zijn, als je er maar over nadenkt”.
Meer informatie
Bent u benieuwd naar het project ESTRANGED of naar meer werk van deze opkomende kunstenaar dan kunt u hier terecht: www.arjanspannenburg.nl/kunstwerken
ESTRANGED bij DNB : https://www.arjanspannenburg.nl/boek-estranged
Interview met Omroep Flevoland en de samenwerking met Cultuurfonds Almere : https://www.arjanspannenburg.nl/boek-estranged-almere
